Συνέντευξη του κου, Παληκίδη στον "ΧΡΟΝΟ"

ΑΝΑΓΚΗ ΝΑ ΔΕΙΞΟΥΜΕ ΣΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΤΟ ΑΛΗΘΙΝΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΝΑΖΙΣΜΟΥ «Η επίσημη εκπαίδευση φοβάται να μιλήσει για το ναζισμό στο σχολείο» 06.12.2013

Συνέντευξη με τον Άγγελο Παληκίδη, λέκτορα Διδακτικής της Ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας & Εθνολογίας στο ΔΠΘ και πρόεδρο της οργανωτικής επιτροπής της διημερίδας με θέμα «Ναζισμός, νεοναζισμός και ιστορική εκπαίδευση», που θα διεξαχθεί στην Κομοτηνή, 13-14 Δεκεμβρίου Η περίπτωση των σχολικών εγχειριδίων Ιστορίας, είναι το θέμα της εισήγησης που θα αναπτύξει στη διάρκεια της διημερίδας Συνέντευξη Δήμος Μπακιρτζάκης

Την ανάγκη η νέα γενιά των Ελλήνων να συνειδητοποιήσει μέσα από ντοκουμέντα και να μπορέσει να αποκωδικοποιήσει και να δει πίσω από τη γοητεία του φαινομένου του ναζισμού ποιο είναι το αληθινό του πρόσωπο, επιχειρεί να καταδείξει μεταξύ άλλων η διημερίδα διδακτικής ιστορίας με θέμα «Ναζισμός, νεοναζισμός και ιστορική εκπαίδευση», που θα διεξαχθεί στην Κομοτηνή, 13-14 Δεκεμβρίου.  Η διημερίδα διεξάγεται με τη χρηματοδότηση της Επιτροπής Ερευνών ΔΠΘ στο αμφιθέατρο της Παλιάς Νομικής, με τη διοργάνωση Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών και συγκεκριμένα το Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας. Τι διδάσκουμε για το Ναζισμό στο ελληνικό σχολείο; Η περίπτωση των σχολικών εγχειριδίων Ιστορίας, είναι το θέμα της εισήγησης που καλείται να αναπτύξει στη διάρκεια της διημερίδας ο Άγγελος Παληκίδης, λέκτορας Διδακτικής της Ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας & Εθνολογίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής. Σε αυτόν απευθύνθηκε ο «Χ» θέτοντας του καίριες ερωτήσεις για να θέμα που πρέπει να απασχολήσει την κοινωνία μας, όσο εγείρονται θέμα ναζισμού και νεοναζισμού και όσο πρακτικές φασιστών παρεισφρέουν στην εκπαίδευση, στα σχολεία και κατ’ επέκταση στην ίδια την κοινωνία.  Σε ποιο επίπεδο βρισκόμαστε όσον αναφορά τη διδασκαλία θεματικών που έχουν σχέση με τον ναζισμό στην εκπαίδευση; -Δεν συνηθίζω να είμαι απόλυτος, αλλά νομίζω ότι είμαστε στο μηδέν. Από επικοινωνία που έχω με συναδέλφους τόσο της δευτεροβάθμιας όσο και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ουσιαστικά σε όλη την χώρα δεν έχει γίνει σχεδόν τίποτα. Ενώ θα έπρεπε να είναι ένα βασικό κομμάτι της εκπαίδευσης μας η διδασκαλία του Β’ παγκοσμίου πολέμου και κυρίως των ολοκληρωτικών καθεστώτων και ιδεολογιών όπως είναι ο φασισμός και ο ναζισμός.  Τα προηγούμενα χρόνια πριν ξεσπάσει η κρίση και αυτά τα φαινόμενα, δεν γινόταν τίποτα αλλά το φοβερό είναι ότι και σήμερα ακόμη, μετά από όλα αυτά τα γεγονότα και με ένα εξαιρετικά άσχημο κλίμα που επικρατεί στα σχολεία, παρά το γεγονός ότι επίσημα προσπαθούν να το κρύψουν, δυστυχώς δε γίνονται οργανωμένες προσπάθειες προς την κατεύθυνση αυτή.  Εδώ έρχεται το δικό μας τμήμα, τουλάχιστον όσον αφορά τη Θράκη και την Ανατολική Μακεδονία, για να συμβάλλει όσο μπορεί με τις δυνάμεις που έχει προς αυτή την κατεύθυνση. Δηλαδή να προσφέρει στους εκπαιδευτικούς και στους φοιτητές τις νεότερες επιστημονικές αντιλήψεις πάνω σε αυτά τα φαινόμενα.  Ας μην ξεχνάμε ότι αλλιώς διαπραγματευτήκαμε το φαινόμενο του ναζισμού αμέσως μετά τον πόλεμο, αλλιώς στην συγκυρία του ψυχρού πολέμου και φυσικά διαφορετικά πρέπει να το διαπραγματευτούμε μετά την κατάρρευση των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού. Και σήμερα τα δεδομένα με την ΕΕ αλλάζουν. Στην Ελλάδα δυστυχώς πάρα το γεγονός ότι είναι μία χώρα που τραυματίστηκε βάναυσα από αυτά τα πράγματα δεν το κάναμε.  Γιατί δεν το κάναμε κ. Παληκίδη; -Θα ήθελα να αποφύγω να σας δώσω μια γρήγορη και πρόχειρη απάντηση. Συνδέεται κυρίως με τον ψυχρό πόλεμο και με τον εμφύλιο πόλεμο στην Ελλάδα όπως επίσης συνδέεται με το γεγονός  ότι φιλοναζιστικά μορφώματα τα οποία είχαν εμφανιστεί κατά τη διάρκεια της κατοχής, τα γνωστά τάγματα και συνεργάτες, εξακολούθησαν δυστυχώς στην σκληρή μεταπολεμική εποχή στην Ελλάδα να παίζουν έναν βασικό ρόλο στην εξουσία και να είναι κομμάτια της. Αυτό δεν είναι πρωτοφανές φαινόμενο, ούτε είμαστε μοναδική περίπτωση. Κάτω από το χαλί είχαν επίσης κρύψει τα άπλυτα τους και στην Αυστρία. Πάρα πολύ γρήγορα παραγράφηκαν τα αδικήματα που είχαν γίνει στην Αυστρία με την εμπλοκή εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων στα ναζιστικά στρατεύματα, και τα εγκλήματα πολέμου στο ολοκαύτωμα των Εβραίων. Δεν είναι τυχαίο όμως ότι στην Αυστρία ο νεοναζισμός σήμερα εμφανίζεται με πολύ έντονο τρόπο.  Υπάρχει η εκτίμηση ότι αυτό θα το δούμε να εμφανίζεται έντονα και στις Ευρωεκλογές; - Είναι πάρα πολύ πιθανό το ενδεχόμενο αυτό. Εμείς που το βλέπουμε σε επίπεδο νεολαίας οφείλουμε να κάνουμε πράγματα που έπρεπε να έχουν γίνει χθες, γιατί η εκπαίδευση είναι πολύ σημαντικό θέμα για να το αφήσουμε στα χέρια του διαδικτύου ή ακραίων οργανώσεων από όπου τα παιδιά μαθαίνουν απίστευτα ανιστόρητα ψέματα. Γιατί στο σχολείο δεν φτάνουν ποτέ στην ύλη και είναι κοινό μυστικό στους εκπαιδευτικούς ότι έχουν αντιδράσεις από μαθητές που έχουν υιοθετήσει ακραίες ιδεολογίες, αποφεύγουν να αγγίξουν τέτοια θέματα στην τάξη. Σκεφτείτε ότι η επίσημη εκπαίδευση φοβάται να μιλήσει για ναζισμό σε ένα σχολείο κατ’ εξοχήν δημοκρατικό και φιλελεύθερο όπως είναι το δικό μας.  Υπάρχει ως ύλη; -Βεβαίως. Σε πολλά μαθήματα και όχι μόνο στο μάθημα της ιστορίας. Ωστόσο είναι στο τέλος και στα περισσότερα σχολεία τα μαθήματα σήμερα φτάνουν μέχρι την μικρασιατική καταστροφή.  Αλλά και να φτάσουν εκεί δεν γνωρίζουν οι εκπαιδευτικοί τη μεθοδολογία προσέγγισης. Εμείς αυτό θέλουμε να προσφέρουμε. Δεν σας κρύβω ότι παρόλο που είναι πολύ αντίξοες  οι συνθήκες, παρόλο που δεν υπάρχουν υποδομές, το τμήμα μας κάνει μία πολύ μεγάλη προσπάθεια για να έρθει σε επαφή και με την τοπική κοινωνία της ευρύτερης περιοχής της Θράκης, αλλά κυρίως με τον εκπαιδευτικό κόσμο.  Θα γίνουν και βιωματικά σεμινάρια για φοιτητές και φιλολόγους του Ν. Ροδόπης; -Θα έρθουν τρεις εξαιρετικές συνάδελφοι από την πρωτοβάθμια και την δευτεροβάθμια εκπαίδευση, οι οποίες θα δείξουν πολύ συγκεκριμένα πράγματα στους φοιτητές που θα παρακολουθήσουν το πρωί και το απόγευμα στους εκπαιδευτικούς που θα δηλώσουν συμμετοχή. Ήδη είμαστε σε συνεργασία με τον σύμβουλο φιλολόγων. Θα δείξουν πως μπορούμε να αξιοποιήσουμε όχι μόνο το σχολικό βιβλίο, που δεν είναι τίποτα πια, αλλά πως μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε φωτογραφικό υλικό, ηχητικά ντοκουμέντα, μαρτυρίες, κινηματογραφικές ταινίες,  ντοκιμαντέρ και ό,τι μπορείτε να φανταστείτε για να το δουλέψουν μέσα στη σχολική τάξη, οργανωμένα και μεθοδικά και να δώσουμε στα παιδιά με έναν τρόπο βιωματικό πλέον και όχι μόνο εγκεφαλικό να καταλάβουν ποια είναι η δύναμη, η γοητεία και ταυτόχρονα η απάτη αυτής της ιδεολογίας. Άλλο είναι να λέμε κάτι θεωρητικά με διαλέξεις και αλλιώς είναι μέσα από ντοκουμέντα τα παιδιά να συνειδητοποιήσουν τα παιδιά και να μπορέσουν να αποκωδικοποιήσουν και να δουν πίσω από την γοητεία του φαινομένου του ναζισμού ποιο είναι το αληθινό του πρόσωπο.  Θα γίνει κάποια πρόταση στο υπουργείο ότι θα πρέπει η διδασκαλία να γίνει με διαφορετικό τρόπο; -Κατ’ αρχάς με αρκετούς από τους ομιλητές έχουμε εκδώσει ένα συλλογικό έργο πάνω σε αυτό το θέμα. Επομένως θα έχουν τη δυνατότητα πλέον να έχουν και στα χέρια τους αυτό το υλικό όσοι θέλουν. Από την άλλη πλευρά έχουμε δημιουργήσει με τους φοιτητές ένα μπλοκ στο οποίο επίσης θα μπορούν να παίρνουν όσοι ενδιαφέρονται. Από εδώ και πέρα οι εκπαιδευτικοί που θα παρακολουθήσουν τα σεμινάρια και τις εισηγήσεις θα έχουν και την μεθοδολογική  δυνατότητα, αλλά και την πρόσβαση στις γνώσεις για να μπορέσουν να το δουλέψουν στις σχολικές τάξεις και θα παρακαλούσα να το κάνουν άμεσα ώστε να αρχίσουμε να βλέπουμε τα αποτελέσματα και στα ίδια τα παιδιά. Σε περιπτώσεις στην Ελλάδα όπου εφαρμόστηκαν ήταν εντυπωσιακά θετικά τα αποτελέσματα και η ανταπόκριση των παιδιών.  Από την άλλη πλευρά το υπουργείο λυπάμαι που το λέω είναι μία πολύ ιδιαίτερη περίπτωση, δεν ξέρω πως είναι τα άλλα υπουργεία αλλά το δικό μας υπουργείο στην ουσία δεν κάνει τίποτα προς αυτή την κατεύθυνση. Εμείς τους ενημερώσαμε, ελπίζω ότι θα υπάρξει κάποια ανταπόκριση αλλά η αλήθεια είναι ότι από άποψη εκπαιδευτικής ηγεσίας μοιάζει εδώ και πάρα πολλούς μήνες ακέφαλο. Αρκεί να σας πω ότι έχει εξαγγείλει το νέο λύκειο και δεν έχει γίνει τίποτα ακόμη προς αυτή την κατεύθυνση. Πόσο μάλλον σε ειδικότερα ζητήματα όπως αυτά. Άλλες χώρες που δεν έχουν και προβλήματα, όπως έχουμε εμείς, δίνουν προτεραιότητα στη διδασκαλία τέτοιων ιστορικών φαινομένων. Μπορείτε να δείτε την παραπάνω συνέντευξη και στο εξής link:  http://www.xronos.gr/detail.php?ID=91013